Ρητορικά μιλώντας, είναι ξεκάθαρο ότι οι υποστηρικτές της απελευθέρωσης των ζώων [animal liberationists] αναγνωρίζουν την διασύνδεση όλων των μορφών καταπίεσης: του σπισισμού, του σεξισμού, του ρατσισμού, του ταξισμού [classism], της ομοφοβίας, των «σωματότυπων» [body-typeism], κτλ. Πολλές ομάδες φλυαρούν σχετικά στις δηλώσεις των σκοπών τους, επισημαίνοντας (όπως κάνει μια συγκεκριμένη ομάδα) ότι αναγνωρίζουν «τη σχέση μεταξύ όλων των μορφών καταπίεσης και βλέπουν τον αγώνα για τα δικαιώματα των ζώων ως μέρος ενός μεγαλύτερου πολιτικού αγώνα για το τέλος όλων των μορφών καταπίεσης».
Παρόμοιες θεματικές σχετικά με την «ολική απελευθέρωση» ήταν το επικέντρο σε πρόσφατα συνέδρια και σε συνεχιζόμενες εσωτερικές συζητήσεις.
Για όλους εμάς που αναγνωρίζουμε την σχέση της εκμετάλλευσης των ζώων με άλλες μορφές καταπίεσης (πέρα από όποιες αντιρρήσεις και αμφιβολίες υπάρχουν έτσι κι αλλιώς σε κάθε φιλοσοφική στάση), η συνταγή είναι προφανής. Η καταπίεση όλων των φαινομενικά «ασθενέστερων» ομάδων -των ζώων, των γυναικών, των έγχρωμων ανθρώπων [people of color], των ανθρώπων ποικίλων φύλων και σεξουαλικών προτιμήσεων, των φτωχών, των «τριτοκοσμικών», της γης, κτλ.- βασίζεται στον ίδιο κοινωνικοπολιτικό/οικονομικό βάλτο. Η αποκήρυξη αυτής της διαπίστωσης περιορίζει τρομακτικά την ικανότητά μας να στοχεύσουμε τη ρίζα της καταπίεσης των ζώων και μας κάνει να χάνουμε μεγάλες ευκαιρίες για χτίσιμο ισχυρών συμμαχιών.
Παρόλο που αρκετοί ακτιβιστές συμφωνούν ότι η απελευθέρωση των ζώων είναι κομμάτι ενός ευρύτερου αγώνα, η δράση προς την αμφισβήτηση της θεμελιώδους εξουσίας σπάνια συμπεριλαμβάνεται στην ακτιβιστική μας ατζέντα. Πρόκειται για ένα σημαντικό ατόπημα, επειδή είναι αυτή ακριβώς η θεμελιώδης δομή ισχύος που δεν επιτρέπει, μα σε μεγάλο βαθμό απαιτεί, την καταπίεση των ζώων και άλλων ομάδων.
Συχνά φωνάζουμε για τους λόγους που οι φεμινίστριες πρέπει να γίνουν υποστηρικτές της απελευθέρωσης των ζώων (ή τουλάχιστον να γίνουν βίγκαν). Παρόλα αυτά, ως επί το πλείστον αποτυγχάνουμε να αναγνωρίσουμε τη σπουδαιότητα της καταπολέμησης του ασυγκράτητου και ύπουλου σεξισμού που ακόμα και τώρα βρίσκει στέγη μέσα στο κίνημά μας. Ενώ φωνάζουμε τη φράση πως «κανείς δεν είναι ελεύθερος όταν άλλοι καταπιέζονται», η καταπιεστική γλώσσα, σκέψη και δράση παραμένει κοινός τόπος μέσα στις τάξεις μας.
Αυτά τα δύο μέτρα και δύο σταθμά υπάρχουν επειδή, παρόλο που πολλές από εμάς αναγνωρίζουν την διασυνεκτικότητα ανάμεσα σε όλες τις μορφές καταπίεσης, λίγες την καταλαβαίνουμε και αφιερώνουμε χρόνο στο να καταπολεμήσουμε τους «-ισμούς» μέσα μας. Εξαιτίας της μακροχρόνιας και ύπουλης φύσης της καταπίεσης, όλοι μας υποκείμεθα σε κάποιο βαθμό εσωτερικευμένου ρατσισμού, σεξισμού, ομοφοβίας, σπισισμού, σωματοφασισμού, ταξισμού, κτλ., είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι.
Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτή την διαπίστωση, προκειμένου να αποφύγουμε να ρωτήσουμε τους εαυτούς μας τις πραγματικά σκληρές ερωτήσεις, βρίσκουμε δικαιολογίες και περήφανα δηλώνουμε τους λόγους για τους οποιους οι υποστηρικτές της απελευθέρωσης των ζώων εξαιρούνται από την ίδια τους τη ρητορική. Μερικά από τα μαγικά μαργαριτάρια «εξαίρεσής» μας:
«Με τόσα πολλά σημαντικά ζητήματα που αφορούν τα ζώα, δεν υπάρχει χρόνος για να εστιάσουμε στη δική μας προσωπική δυσλειτουργία.»
«Αν είμαστε πολύ ορθοί-πολιτικά [politically-correct], θα χάσουμε την ικανότητά μας να έχουμε απήχηση στον κόσμο.»
«Τα δικαιώματα του ανθρώπου είναι απάτη, μόλις ελευθερωθούν οι καταπιεσμένοι, γίνονται με τη σειρά τους οι καταπιεστές.»
“Με όλη την κυβερνητική καταστολή που υφίστανται οι ακτιβιστές, δεν είναι τώρα η κατάλληλη ώρα για να εξετάζουμε τέτοια ευαίσθητα ζητήματα.»
Ωστόσο, αν πραγματικά καταλαβαίναμε την σύνδεση μεταξύ της εκμετάλλευσης των ζώων και των άλλων μορφών καταπίεσης, θα καταλαβαίναμε ότι η απελευθέρωση των ζώων απαιτεί την απελευθέρωση του ανθρώπου και το να βρίσκουμε δικαιολογίες βοηθά μόνο στην ισχυροποίηση των δεσμών των καταπιεστών πάνω στους ζωικούς μας φίλους.
Το να συμπεριλάβουμε πραγματικά την «ολική απελευθέρωση» στην πολυδιάστατη επίθεσή μας ενάντια στην καταπίεση των ζώων είναι εύκολο στα λόγια, και σε κάποιο βαθμό, εκπληκτικά εύκολο στην πράξη. Το πρώτο και πιο σημαντικό μέρος από όπου πρέπει να αρχίσεις είναι το ίδιο σου το κεφάλι.
Το κίνημά μας αποτελείται από άτομα, όχι από ρευστές ρητορικές ή τοίχους υποτιθέμενης ηθικής ανωτερότητας. Κάθε πράξη που κάνουμε και κάθε λέξη που λέμε είναι στιγματισμένη από τους προσωπικούς μας, εσωτερικευμένους «-ισμούς». Γι’ αυτό, πρέπει να παλέψουμε αυτή την βαθιά ριζωμένη καταπίεση σε ατομικό επίπεδο, με την υποστήριξη των φίλων μας, της οικογένειάς μας και των συντρόφων μας.
Όταν αντιδρούμε με μίσος ή φόβο στη διαφορετικότητα κάποιου άλλου, πρέπει να προκαλούμε τον εαυτό μας ώστε να εξερευνήσουμε και να αντιμετωπίσουμε τα δικά μας παραδείγματα αρνητικής σκέψης. Πρέπει να ανοίξουμε το μυαλό μας και να εκτιμήσουμε τις καθημερινές μας επιλογές και δράσεις μέσα από τα μάτια των καταπιεσμένων. Πρέπει να εστιάσουμε στα ζητήματα και να αφήσουμε την βλαβερή και καταπιεστική υβρεολογία [name-calling].
Πρέπει να συλλογιστούμε πως θα ήταν ένας κόσμος χωρίς καταπίεση και τι θεμελιώδεις αλλαγές είναι αναγκαίες ώστε να φτάσουμε εκεί. Η καθυστέρησή του θα βοηθήσει μονάχα στο να εμποδίσει την ικανότητά μας να χτυπήσουμε τις βάσεις της εκμετάλλευσης των ζώων και θα παρατείνει τα δεινά για τα ζώα.
Κανείς δεν είναι ελεύθερος όταν άλλοι καταπιέζονται. Συνεχίστε τον αγώνα για την ολική απελευθέρωση!
Μετάφραση από άρθρο του τεύχους #27 του περιοδικού No Compromise, που κυκλοφόρησε την άνοιξη του 2005